De universiteit kreeg het zogenaamde ROC toegekend, een certificaat waarmee de bevoegdheden voor het gebruik van drones flink worden uitgebreid. De vergunning werd aangevraagd door onderzoekers van de Faculteit der Geesteswetenschappen, maar geldt voor de hele UvA.

Aanvrager Jitte Waagen, archeoloog bij ACASA en coördinator bij het 4D Research Lab, is erg blij met de toekenning. ‘Dit certificaat is de hoogste vergunning om met drones aan de slag te gaan, er zijn er maar een stuk of 120 van in het hele land. Voor hobby-dronevliegers is een aanzienlijk deel van het luchtruim boven Nederland verboden terrein, maar wij hebben nu voor de meeste plekken een ontheffing. De vergunning maakt ook aanvragen in het buitenland eenvoudiger, en bovendien mogen onze drones nu hoger vliegen en kunnen we zwaardere en dus meer geavanceerde apparatuur de lucht in sturen. Dat maakt onze slagkracht groter.’

Vliegende 3D-scanner

Het gebruik van drones levert veel nieuwe mogelijkheden op voor onderzoekers. ‘We kunnen allerlei ‘ogen’ onder drones hangen’, legt Waagen uit. ‘Denk bijvoorbeeld aan lasers en thermische camera’s, maar ook gewoon fotocamera’s. In combinatie met fotogrammetrische software maken we van een drone een soort vliegende 3D-scanner. Omdat drones relatief laag bij de grond vliegen, kun je er beelden mee maken met een veel hogere resolutie dan bijvoorbeeld vanuit een vliegtuig of satelliet. Met behulp van drones kunnen we architectuur, infrastructuur en landschappen heel gedetailleerd in kaart brengen, waar en wanneer we maar willen.’

Als voorbeeld noemt Waagen archeologisch onderzoek in Troje (Turkije), waar een met warmtebeeldcamera’s uitgeruste drone werd ingezet om ondergrondse muren te traceren. De vergunning maakt ook onderzoek in onze eigen stad mogelijk, waarbij historische gebouwen met behulp van drones tot in het kleinste detail kunnen worden gefotografeerd, om verwerkt te worden tot 3D-model. Maar er zijn ook toepassingen denkbaar in heel andere vakgebieden: biologen kunnen drones bijvoorbeeld inzetten om de populaties en bewegingen van wilde dieren in kaart te brengen.

Uniek in de geesteswetenschappen

De vergunning is extra bijzonder omdat deze normaal gesproken voorbehouden is aan bedrijven, of aan technische universiteiten die onderzoek doen naar de drones zelf. Geen enkele andere geesteswetenschappen-faculteit in Nederland heeft soortgelijke mogelijkheden op het gebied van drones. Het onderstreept de sterke aanwezigheid van Digital Humanities aan de UvA.

Certified drone operator word je trouwens niet zomaar, vertelt Waagen. ‘Ik moest onder andere een vuistdik boekwerk aanleveren waarin al onze procedures en veiligheidsmaatregelen rondom het gebruik van drones staan beschreven. Maar het was de moeite meer dan waard.’ De vergunning werd toegekend door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), onderdeel van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.