Het bedrijf Fugro, gespecialiseerd in geo-data, heeft in opdracht van de UvA onderzoek gedaan naar het bezwijken van de ongeveer 150 jaar oude kademuur. Op basis van een uitgebreide analyse van beschikbare gegevens en visuele inspecties concludeert Fugro in haar eindrapport dat er meerdere oorzaken zijn die hebben geleid tot het instorten van kademuur:

• De locatie. De kademuur is gelegen aan het uiteinde van een andere gracht, namelijk de gracht van de Oudezijdsvoorburgwal. Hier is sprake van draaiende scheepvaartverkeer, zoals rondvaartboten. Dit veroorzaakt een extra (grote) belasting tegen de kademuur bestaande uitstromings-, golf- en aanstootbelasting. Hierdoor is ook het metselwerk naast het wrijvingshout beschadigd en mogelijk is hierdoor ook de samenhang van de kademuur aangetast.
• Daarnaast is sprake van relatief laag waterbodemniveau door ontgronding, wat niet gunstig is voor de stabiliteit van de kademuur. Hierdoor neemt ook het risico op piping (waterstroming) en grondtransport onder de kademuur toe, zeker als er ook sprake is van te korte en/of in slecht staat verkerende grondschermen. Dit mechanisme leidt tot verzakking, zoals ook eerder, medio augustus, voorafgaand aan het bezwijken van de kademuur is geconstateerd.
• De constructiewijze van de (deels bezweken) kademuur met slechts 2 palen als fundering per rij is kwetsbaarder dan wanneer een fundering op 3 palen zou zijn toegepast. Een dergelijke (gewichts)constructie is minder goed in staat een horizontale belasting op te nemen. Verder is er sprake van een relatief grote kerende hoogte (hoogte van kademuur t.o.v. NAP), en staan de palen mogelijk niet allemaal in de draagkrachtige zandlaag.
• Het moment van bezwijken (september 2020) wordt mede verklaard door de hevige neerslag die in de maand augustus ervoor is gevallen.

Eigendom en kosten

Het eigendom van de kade was tot het moment van instorten niet duidelijk. De UvA heeft hiertoe historisch onderzoek laten uitvoeren door het Kadaster. Het Kadaster geeft aan dat de UvA eigenaar is van het gedeelte tussen de hekwerken (achter de UvA-gebouwen). Het deel langs de  openbare weg en brug is eigendom van de gemeente Amsterdam.

De kosten van de herstelwerkzaamheden zijn tot nu toe ca € 1,1 miljoen. Dit betreft het onderzoek, het opruimen van het puin en het plaatsen van een noodvoorziening met damwanden. Voor de laatste werkzaamheden voor het definitief herstel trekken de UvA en gemeente samen op vanwege de monumentale waarde van de kade. De afspraak is gemaakt dat het definitieve herstel binnen 5 jaar dient plaats te vinden. Deze kosten zijn nog niet bekend en zullen duidelijk worden na de aanbesteding van het uiteindelijk herstel.