Terwijl studenten en medewerkers voorzichtig vakantieplannen maken, breekt voor het housing-team van de UvA traditioneel de drukste periode aan. Elk jaar zoeken duizenden studenten een betaalbare studentenkamer en elk jaar wordt het lastiger om iedereen tijdig aan huisvesting te helpen. ‘De zomer is voor ons topdrukte: de wachtlijst bereikt een piek, studenten arriveren vanuit de hele wereld, krijgen hun sleutel en worden op weg geholpen. Als iedereen aan het begin van het studiejaar onder de pannen is gebracht, kunnen wij tevreden uitblazen’, vertelt Bart Ouwerkerk van het housing-team.

De woningmarkt wordt krapper

De studentenaantallen nemen met de jaren steeds verder toe en daarmee groeit ook de behoefte aan betaalbare huisvesting. Er is op dit moment in de regio Amsterdam een tekort van zo’n 5.200 kamers voor studenten van verschillende onderwijsinstellingen. Dit tekort neemt toe door twee factoren, legt Dennis Gronert van de afdeling Huisvestingsontwikkeling van de UvA uit. ‘Er komen maar mondjesmaat nieuwe, betaalbare kamers bij, omdat er weinig beschikbare locaties zijn. Dit jaar realiseert studentenhuisvester De Key 500 extra kamers aan de Poeldijkstraat in West. Dat is heel mooi. Maar de uitbreiding van het aantal kamers gebeurt vooral door commerciële aanbieders, en die zijn vaak duur. Alleen studenten vanaf 23 jaar komen in aanmerking voor huurtoeslag bij een kamer duurder dan 442,- euro per maand. 18+’ers vallen dan buiten de boot.’ 

Wat doet de UvA?

Voor Nederlandse studenten is er de UvA Kameractie, een voorrangsregeling voor aankomende eerstejaarsbachelorstudenten. ‘Daarnaast bieden we soms tijdelijke oplossingen 'in eigen huis' aan door kamers te realiseren zoals in de Oudemanhuispoort. We hebben ook studentenhuisvesting gehad in de leegstaande Bijlmerbajes’, vertelt Gronert.

Internationale studenten

Voor het studiejaar 2021/2022 heeft de UvA bijna 3.200 kamers gereserveerd voor internationale studenten. Dit zijn kamers in bezit van studentenhuisvesters zoals DUWO en De Key die aan UvA-studenten worden toegewezen. ‘Zij hebben (nog) geen netwerk in Nederland en kennen vaak de Nederlandse taal en de Amsterdamse woningmarkt niet en hebben geen woonduur kunnen opbouwen. Zij hebben extra hulp nodig’, vertelt Ouwerkerk. ‘Een deel vindt op een andere manier een kamer, bijvoorbeeld via een particuliere verhuurder’. 

Bovenop die 3200 zijn er tijdelijke kamers in het Student Hotel (90) en de Student Experience in de Minervahaven (90). Er vinden nog gesprekken plaats met andere partijen voor het geval er meer tijdelijke kamers nodig zijn.

De UvA begeleidt ook de studenten die geen kamer krijgen via de huisvestingsservice om zelf een kamer te vinden op de particuliere markt. ‘Veel internationale studenten beseffen niet hoe ingewikkeld het kan zijn om een kwalitatief goede en betaalbare kamer te vinden in Amsterdam. Wij proberen hun verwachtingen te managen en hen voor valkuilen op deze moeilijke woningmarkt te behoeden’, legt Ouwerkerk uit. ‘Verder proberen we bij te dragen aan een zachte landing door het inzetten van Nederlandse studenten als zogeheten Residence Assistents; zij wonen in hetzelfde complex en maken internationale studenten wegwijs in Amsterdam.’

Voorrang voor tweedejaarsstudenten

Vanwege de coronapandemie gaat de toewijzing aan internationale studenten dit jaar anders dan normaal. We kiezen er nu voor om in eerste instantie tweedejaars te accommoderen, die al gestart zijn met hun opleiding maar in het afgelopen jaar niet naar Amsterdam konden komen. Nieuwe eerstejaars hebben nog de keuze zich bij een andere universiteit in te schrijven, in een andere stad of zelfs in een ander land. We reserveren ook 500 kamers voor inkomende uitwisselingsstudenten. Wanneer deze woningen niet worden benut, worden zij toegekend aan studenten op de wachtlijst.

Coalitie Kennisstad: krachten bundelen

‘Ondanks alle inspanningen is het niet voldoende. Het kamertekort wordt elk jaar nijpender’, zegt Gronert. ‘We werken samen met de gemeente, woningcorporaties en studentenvertegenwoordigers en andere Amsterdamse onderwijsinstellingen in de Coalitie Kennisstad om meer studentenhuisvesting mogelijk te maken. Dit is te realiseren met nieuwbouw én met innovatieve verhuurconcepten in bestaande bouw of nieuwbouw buiten Amsterdam, zoals de bouw van een studentencomplex in de gemeente Almere’.

Steeds meer studenten

Het aantal studenten aan Nederlandse universiteiten en hogescholen groeit de laatste jaren hard. Het afgelopen jaar kreeg de UvA er 10,6% meer studenten bij ondanks - of juist door - de coronapandemie. Ook het komende collegejaar verwachten alle Nederlandse universiteiten groei, blijkt uit een prognose van de VSNU, de Vereniging van Universiteiten.

Aanmeldingen versus inschrijvingen

De prognoses voor het nieuwe studiejaar laten ook opnieuw een stijging zien van het aantal studenten aan de UvA. Het is belangrijk om te weten dat aanmeldingen erg kunnen verschillen van de uiteindelijke inschrijvingen. Iedereen die wil gaan studeren in het hoger onderwijs, kan zich voor maximaal vier opleidingen aanmelden. Een aanmelding wordt pas omgezet in een inschrijving wanneer een aankomend student aan de voorwaarden voldoet, zoals het overleggen van een diploma van de vooropleiding en het betalen van het collegegeld. Dit proces gebeurt vooral in de zomer. De definitieve inschrijfcijfers voor het collegejaar 2021-2022 worden in januari 2022 bekend. Eind oktober 2021 publiceren we de voorlopige inschrijfcijfers.

Meer weten over wat de UvA doet aan studentenhuisvesting? Lees de factsheet (pdf, 2 p.).

De Amsterdamse stadszender AT5 maakte een reportage over de kamers in de Oudemanhuispoort.
Lees  ook in het Het Parool het artikel over studentenkamers.